Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2024

"Ραδιοπαραμυθία" από το Ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας (Βίντεο)

 



Πατήστε στο βίντεο για να ακούσετε την Εκπομπή



Ο Χρήστος Γκουνέλας προσκεκλημένος τηλεφωνικά στο Ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας και στην εκπομπή "Ραδιοπαραμυθία" της Σοφίας Χατζή (16-12-2024). Η εκπομπή είναι αφιερωμένη στο νέο βιβλίο του Χρήστου Γκουνέλα το οποίο φέρει τον τίτλο: "Τεχνητή Νοημοσύνη, αιωνιότητα και αθανασία" και κυκλοφορείται από τις εκδόσεις "Γρηγόρη". Ο Χρήστος Γκουνέλας συζητά με τη Σοφία Χατζή για την αρχέγονη επιθυμία του ανθρώπου για αθανασία, για τη θνητότητα, τη σημασία της, αλλά και για τις ανατροπές που υπόσχεται η Τεχνητή Νοημοσύνη. Υπάρχει η δυνατότητα ανθρώπινης αθανασίας δια της τεχνολογίας; Ποιες είναι οι θέσεις της Εκκλησίας για την αθανασία και την αιωνιότητα; 

"Από τότε που συνειδητοποίησε τη θνητότητά του, ο άνθρωπος επιθυμεί να γίνει αθάνατος, να γίνει Θεός. Αυτό που δεν κατάφεραν οι θρησκείες και η φιλοσοφία μέσα στην ιστορία θέτουν ως στόχο οι θιασώτες του ψηφιακού υπερανθρωπισμού και του τεχνικού ή του κριτικού μετανθρωπισμού: την αθανασία και την αιωνιότητα. Ωστόσο, η ζωή είναι συνυφασμένη οντολογικά με τον θάνατο. Ύπαρξη και ανυπαρξία πορεύονται μαζί. Το ίδιο και στον Αίτιο αυτών. Καταργώντας τεχνικά τον θάνατο, καταργείται και η ίδια η ζωή. Και, εν τέλει, ποια η αξία της ζωής, αν δεν μπορεί ο άνθρωπος να τη θυσιάσει αγαπητικά και ελεύθερα και να μετέχει της θυσιαστικής αθανασίας και αιωνιότητας του Θεού και των άλλων ανθρώπων εντός του μη Όντος; Χωρίς τον θάνατο πώς είναι δυνατόν να πονάς, να χαίρεσαι, να συμπονάς και να αγαπάς έως θανάτου; Αλλά και χωρίς τον θάνατο και τη φθορά πώς δύναται να υπάρξει πρόοδος; Προηγείται, μάλλον, η ελευθερία και έπεται η αθανασία και η αιωνιότητα. Η ελευθερία που σφυρηλατείται διαρκώς από την ανάγκη, το απρόσμενο και την απροσδιοριστία". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).


Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2024

Άνθρωπο σε κάνει η αγάπη, όχι η ισχύς

 


*Ο Λαρισαίος διδάκτωρ Συστηματικής Θεολογίας Χρήστος Γκουνέλας μιλά στην «ΕτΔ» με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «Τεχνητή Νοημοσύνη, αιωνιότητα και αθανασία»

«...Η μακραίωνη ανθρώπινη ιστορία απέδειξε πως ο άνθρωπος εκτός από τη δημιουργία -και υπαρξιακών πλέον- κινδύνων διαθέτει και απίστευτες δυνάμεις αυτοσυντήρησης και προσαρμογής. Σε κάθε περίπτωση, είναι ανάγκη, νομίζω, ο άνθρωπος να θυμάται πως είτε Θεό είτε άνθρωπο σε κάνει η αγάπη, όχι η ισχύς» τονίζει σήμερα στην «ΕτΔ» ο Λαρισαίος διδάκτωρ Συστηματικής Θεολογίας Χρήστος Γκουνέλας, με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου «Τεχνητή Νοημοσύνη, αιωνιότητα και αθανασία» (εκδόσεις «Γρηγόρη»). Ο συγγραφέας στη συνέντευξή του αναφέρεται για τη σχέση της Τεχνητής Νοημοσύνης με την επιθυμία του ανθρώπου για αιωνιότητα και αθανασία, τα βιοηθικά όρια που είναι απαραίτητο να θέσουν οι ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά και για το αν πιστεύει ότι κάποια στιγμή οι μηχανές θα εξεγερθούν κατά του ανθρώπου.


Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024

Χρήστος Γκουνέλας: "Τεχνητή νοημοσύνη, αιωνιότητα και αθανασία"

 


Περιγραφή του βιβλίου

Από τότε που συνειδητοποίησε τη θνητότητά του, ο άνθρωπος επιθυμεί να γίνει αθάνατος, να γίνει Θεός. Αυτό που δεν κατάφεραν οι θρησκείες και η φιλοσοφία μέσα στην ιστορία θέτουν ως στόχο οι θιασώτες του ψηφιακού υπερανθρωπισμού και του τεχνικού ή του κριτικού μετανθρωπισμού: την αθανασία και την αιωνιότητα. Ωστόσο, η ζωή είναι συνυφασμένη οντολογικά με τον θάνατο. Ύπαρξη και ανυπαρξία πορεύονται μαζί. Το ίδιο και στον Αίτιο αυτών. Καταργώντας τεχνικά τον θάνατο, καταργείται και η ίδια η ζωή. Και, εν τέλει, ποια η αξία της ζωής, αν δεν μπορεί ο άνθρωπος να τη θυσιάσει αγαπητικά και ελεύθερα και να μετέχει της θυσιαστικής αθανασίας και αιωνιότητας του Θεού και των άλλων ανθρώπων εντός του μη Όντος; Χωρίς τον θάνατο πώς είναι δυνατόν να πονάς, να χαίρεσαι, να συμπονάς και να αγαπάς έως θανάτου; Αλλά και χωρίς τον θάνατο και τη φθορά πώς δύναται να υπάρξει πρόοδος; Προηγείται, μάλλον, η ελευθερία και έπεται η αθανασία και η αιωνιότητα. Η ελευθερία που σφυρηλατείται διαρκώς από την ανάγκη, το απρόσμενο και την απροσδιοριστία (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο). 

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024

Χωρίς Χριστό υπάρχει ευτυχία;;

 


Από τον μαθηματικό Παναγιώτη Μυργιώτη, 

Χωρίς Χριστό υπάρχει ευτυχία;;
Η ανθρώπινη ζωή δεν είναι στατική. Εξελίσσεται. Προχωρά. Η εντύπωση πολλών ανθρώπων είναι ότι προχωρά προς τα εμπρός. Ο άνθρωπος μαθαίνει περισσότερα πράγματα, εμπλουτίζει τις γνώσεις του. Ζει περισσότερα χρόνια και πιο άνετα. Οι πρόγονοί μας, όχι οι πολύ μακρινοί, ας πούμε οι παππούδες μας πχ πριν από εξήντα χρόνια δεν είχαν τηλεόραση ή σταθερό τηλέφωνο, καλλιεργούσαν την γη με ένα αλέτρι το οποίο έσερναν βόδια ή άλογα. Δεν είχαν ηλεκτρικό ρεύμα. Ίσως στερούνταν και αυτό το ραδιόφωνο. Τα σπίτια μικρά με λίγα δωμάτια και εις τα οποία συγκατοικούσαν ο παππούς  και η γιαγιά. Τα παιδιά ήταν ευλογία και οι περισσότερες οικογένειες ήταν πολύτεκνες. Χρόνια φτώχειας, στερήσεων και ευλογημένα. Άκουγες και ένα «Δόξα σοι ο Θεός». Ευχαριστούσαν τον Θεό για αυτά τα λίγα, τα οποία μοίραζαν με τους συνανθρώπους των, τους εμπερίστατους.
Αυτά για το χθες, είπαμε το όχι πολύ μακρινό. Ας έλθουμε εις το σήμερα. Πώς είναι η ζωή σήμερα;; Πολύ διαφορετική από το «χθες». Αφθονία αγαθών, Σπίτια χωρίς γιαγιάδες και παππούδες, με παιδικά δωμάτια εξοπλισμένα με πολλές και διάφορες ηλεκτρονικές συσκευές. Σπίτια μεγάλα με συσκευές θέρμανσης και ψύξης, ατομικά κινητά τηλέφωνα, έγχρωμες τηλεοράσεις  δυο ή τρεις. Όλες οι σύγχρονες ανέσεις με ή χωρίς εισαγωγικά. Έχουμε όλα τα καλά και του «πουλιού το γάλα». Είμαστε ευτυχισμένοι, χαρούμενοι και δοξολογούντες τον Θεό ή γκρινιάζουμε δυστυχισμένοι με την μοναξιά μας της ευημερίας και της φιλαυτίας;;. 
Έχουμε χρόνο να καθίσουμε να μιλήσουμε ως οικογένεια, γειτονιά ή ως κοινωνία;;.Πολλές εργασίες σήμερα γίνονται με μηχανές π.χ. οργώματα, συλλογή βάμβακος και οι μισθωτοί δουλεύουν οκτώ ώρες τις πέντε από τις επτά ημέρες της εβδομάδας. Η παραγωγή αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων έγινε πιο εύκολη και μαζική. Μεγάλη η ποσότητα και η ποικιλία, ώστε να μη ξέρεις τι να διαλέξεις. Κάθε χρόνο χιλιάδες τόνοι τρόφιμα τα πετάμε εις τα σκουπίδια. Υπερκαταναλωτισμό ονομάσαμε το φαινόμενο. Γεμάτες οι ντουλάπες από ρούχα και παπούτσια των οποίων αγνοούμε την ύπαρξή τους. Πολλά είναι και εκτός μόδας. Ο σύγχρονος θεός ο οποίος μας καταδυναστεύει όλους μας μικρούς και μεγάλους.
Το σήμερα το βιώνουμε είμαστε ευχαριστημένοι;; Ας απαντήσει ο καθένας εις τον εαυτό του και για τον εαυτό του. Ας παραβλέψουμε τα προβλήματα τα οποία δημιούργησαν τα λεγόμενα μνημόνια. Ας σκεφτούμε με τα παιδιά μας βρίσκουμε ποιοτικό χρόνο για να μιλήσουμε ή ο καθένας μας με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή το κινητό του απορροφημένοι για να πληροφορηθούμε για τα παγκόσμια κουτσομπολιό ή τις επιταγές της σύγχρονης μόδας.
Βγάλαμε τον Χριστό από τη ζωή μας και καταστήσαμε τη ζωή μας ζούγκλα. Χωρίς ανθρώπινη επικοινωνία, αλληλεγγύη και Ανθρωπιά. Βάλαμε τον Θεό εις το περιθώριο της ζωής μας και της δράσης μας. Για να πάει η κοινωνία, πραγματικά, μπροστά απαιτείται η στροφή εις τα νάματα της Ορθοδοξίας και η επιστροφή εις την κατά Χριστόν Ζωή. Αμήν. Γένοιτο.      


Πέμπτη 2 Μαΐου 2024

Ο απρόβλεπτος Θεός και η μωρία του Σταυρού

 


του Χρήστου Γκουνέλα,
Θεολόγου


Σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο η λογική του ανθρώπου αντιλαμβάνεται τον Σταυρό του Χριστού ως μωρία και σκάνδαλο. Πώς είναι δυνατόν ο πανίσχυρος Θεός να σταυρώνεται από το πλάσμα Του; Τι είδους Θεός είναι αυτός που εκουσίως ανεβαίνει στον σταυρό; Πώς μπορεί αυτός ο αδύναμος, σταυρωμένος Θεός να σώσει τον άνθρωπο;
Και όμως αυτός είναι Θεός. Αυτός που έρχεται, που τρέχει (θέω/ τρέχω) να πάρει τη θέση του ανθρώπου στην οδύνη και τραγικότητα της ανθρωπότητάς του. Ο Θεός δεν παραμένει υπερβατικός, στατικός, που κατοικεί μακριά στον ουρανό και από εκεί αγναντεύει απλά τη δημιουργία του μέσα στη φθορά της. Ο Υιός του Θεού κινείται ως φύσει αεικίνητος και γίνεται Υιός του ανθρώπου. Εισβάλλει αθόρυβα στην ανθρώπινη ζωή, γίνεται ιστορικό πρόσωπο με σάρκα και οστά για να σώσει τον άνθρωπο εντός της ιστορίας μέσα από τον δικό του Σταυρό της αυτοπαραίτησης.

Κυριακή 24 Μαρτίου 2024

Η Ορθοδοξία μπροστά σε σύγχρονες προκλήσεις

 


Του θεολόγου Χρήστου Γκουνέλα,

Μάρτιος του 2012


Την Κυριακή της Ορθοδοξίας γιορτάζει η ανά την Οικουμένη Ορθοδοξία. Νέες προκλήσεις και ελπίδες κατ’ επέκταση, γεννιούνται στον σύγχρονο κόσμο για την πνευματική ηγεσία και τον λαό της Εκκλησίας. Όλες οι επιμέρους προκλήσεις εντάσσονται σε μια διπλή πρόκληση: αφενός μεν η μία αφορά τη μαρτυρία εντός των κόλπων της Εκκλησίας, αφετέρου δε την εκτός των κόλπων της μαρτυρία απευθυνόμενη σε όλη την Οικουμένη.

Στόχος της Εκκλησίας είναι η μεταμόρφωση όλου του κτιστού κόσμου με τη μετοχή του στον μυστηριακό τρόπο ύπαρξης της Αγίας Τριάδας. Όλα δια της αγάπης να γίνουν ένα, κρατώντας το καθετί την υπαρκτική του ετερότητα. Η πνευματική ηγεσία της Εκκλησίας έχει επιφορτισθεί με την ευθύνη να δείξει τον δρόμο στον λαό, όπως έκανε και Εκείνος.

Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2024

Οι πολύπαθοι Τρεις Ιεράρχες

 


Καλή, λοιπόν, η τιμή των Τριών Ιεραρχών, όπως αυτή που κάνουμε κάθε χρόνο, αλλά όλοι μας γνωρίζουμε πως δεν αρκεί. Τιμή των αγίων σημαίνει μίμηση της πράξης τους. Και αυτοί οι τρεις άγιοι δεν μίλησαν μόνο με λόγια, αλλά περισσότερο και κατεξοχήν με πράξεις.
Επρόκειτο για τρία αρχοντόπουλα τα οποία μεγάλωσαν σε πλούσιες οικογένειες και χάρη σε αυτή την οικονομική τους άνεση μπόρεσαν και σπούδασαν εκείνη την εποχή. Χρησιμοποίησαν τον πλούτο για μόρφωση και μετά τον χάρισαν όλο στους φτωχούς. Εκτός από τον πλούτο χάρισαν και τον εαυτό τους στον Θεό και τους ανθρώπους. Υποστήριξαν τον άνθρωπο σε όλες τις ανάγκες του, με πράξεις όχι με λόγια. Οραματίζονταν μια κοινωνία δίχως ιδιοκτησία, δίχως φτώχεια και πόνο, και αυτό πάλεψαν να το δούνε να γίνεται πραγματικότητα μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Κοινή η πράξη τους, κοινό και το τέλος τους. Ο Μέγας Βασίλειος πεθαίνει στα 49 του κάτω από το βάρος του αγώνα του για τους ανθρώπους. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος πεθαίνει αυτοεξόριστος και ο Ιωάννης Χρυσόστομος στις κακουχίες της δικής του εξορίας. 
Ξεκίνησαν πλούσιοι, πέθαναν φτωχοί, φορώντας μόνο το τριμμένο ράσο τους, άδειοι από χρήματα και δόξα, γεμάτοι όμως από αγάπη για όλους και για τον Θεό. Η πράξη των πιστών του Χριστού είναι απλή μα και δύσκολη. Πρέπει να χάσεις ελεύθερα τον εαυτό σου αν θες να τον βρεις πραγματικά. Διαφορετικά η γιορτή των αγίων - του κάθε αγίου - καταντάει ένας τύπος, μερικές φορές και ένα είδωλο, χωρίς καμιά ουσία. Δίνουμε ζωή στους αγίους μέσα από τη ζωή μας, αλλιώς τους έχουμε νεκρούς, όσο κι αν αυτοί ζούνε μέσα στο Θεό ως αθάνατοι. 

Χρήστος Γκουνέλας
Θεολόγος