Η Ορθοδοξία μπροστά σε σύγχρονες προκλήσεις

 

Του θεολόγου Χρήστου Γκουνέλα,

Μάρτιος του 2012

Την Κυριακή της Ορθοδοξίας γιορτάζει η ανά την Οικουμένη Ορθοδοξία. Νέες προκλήσεις και ελπίδες κατ’ επέκταση, γεννιούνται στον σύγχρονο κόσμο για την πνευματική ηγεσία και τον λαό της Εκκλησίας. Όλες οι επιμέρους προκλήσεις εντάσσονται σε μια διπλή πρόκληση: αφενός μεν η μία αφορά τη μαρτυρία εντός των κόλπων της Εκκλησίας, αφετέρου δε την εκτός των κόλπων της μαρτυρία απευθυνόμενη σε όλη την Οικουμένη.

Στόχος της Εκκλησίας είναι η μεταμόρφωση όλου του κτιστού κόσμου με τη μετοχή του στον μυστηριακό τρόπο ύπαρξης της Αγίας Τριάδας. Όλα δια της αγάπης να γίνουν ένα, κρατώντας το καθετί την υπαρκτική του ετερότητα. Η πνευματική ηγεσία της Εκκλησίας έχει επιφορτισθεί με την ευθύνη να δείξει τον δρόμο στον λαό, όπως έκανε και Εκείνος.

Οι πολύπαθοι Τρεις Ιεράρχες

 

Καλή, λοιπόν, η τιμή των Τριών Ιεραρχών, όπως αυτή που κάνουμε κάθε χρόνο, αλλά όλοι μας γνωρίζουμε πως δεν αρκεί. Τιμή των αγίων σημαίνει μίμηση της πράξης τους. Και αυτοί οι τρεις άγιοι δεν μίλησαν μόνο με λόγια, αλλά περισσότερο και κατεξοχήν με πράξεις.
Επρόκειτο για τρία αρχοντόπουλα τα οποία μεγάλωσαν σε πλούσιες οικογένειες και χάρη σε αυτή την οικονομική τους άνεση μπόρεσαν και σπούδασαν εκείνη την εποχή. Χρησιμοποίησαν τον πλούτο για μόρφωση και μετά τον χάρισαν όλο στους φτωχούς. Εκτός από τον πλούτο χάρισαν και τον εαυτό τους στον Θεό και τους ανθρώπους. Υποστήριξαν τον άνθρωπο σε όλες τις ανάγκες του, με πράξεις όχι με λόγια. Οραματίζονταν μια κοινωνία δίχως ιδιοκτησία, δίχως φτώχεια και πόνο, και αυτό πάλεψαν να το δούνε να γίνεται πραγματικότητα μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Κοινή η πράξη τους, κοινό και το τέλος τους. Ο Μέγας Βασίλειος πεθαίνει στα 49 του κάτω από το βάρος του αγώνα του για τους ανθρώπους. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος πεθαίνει αυτοεξόριστος και ο Ιωάννης Χρυσόστομος στις κακουχίες της δικής του εξορίας. 
Ξεκίνησαν πλούσιοι, πέθαναν φτωχοί, φορώντας μόνο το τριμμένο ράσο τους, άδειοι από χρήματα και δόξα, γεμάτοι όμως από αγάπη για όλους και για τον Θεό. Η πράξη των πιστών του Χριστού είναι απλή μα και δύσκολη. Πρέπει να χάσεις ελεύθερα τον εαυτό σου αν θες να τον βρεις πραγματικά. Διαφορετικά η γιορτή των αγίων - του κάθε αγίου - καταντάει ένας τύπος, μερικές φορές και ένα είδωλο, χωρίς καμιά ουσία. Δίνουμε ζωή στους αγίους μέσα από τη ζωή μας, αλλιώς τους έχουμε νεκρούς, όσο κι αν αυτοί ζούνε μέσα στο Θεό ως αθάνατοι. 

Χρήστος Γκουνέλας

Θεολόγος