Η Μεγάλη Εβδομάδα των μεγάλων ανατροπών

Του Χρήστου Γκουνέλα,

Θεολόγου

  Η Μεγάλη Εβδομάδα  των μεγάλων αθόρυβων ανατροπών έχει ήδη ξεκινήσει.

  Ο Χριστός ανεβασμένος σ’ ένα γαϊδουράκι εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα με το λαό να τον υποδέχεται «μετά βαΐων και κλάδων» φωνάζοντας το «Ωσσανά».

Ο Βασιλιάς των πάντων «επί πώλου όνου».  

  Πόσο όμως ευμετάβολοι είναι οι άνθρωποι και ανατρεπτική η ίδια η ζωή; Σε λίγες μέρες, οι ίδιοι που τώρα λένε το  «Ωσσανά» θα φωνάξουν  μπροστά στον Πιλάτο το «Σταύρωσον Αυτόν».

  Κι όμως, αυτοί δεν είναι μόνο κάποιοι άλλοι παλιά, αλλά και εμείς οι ίδιοι σήμερα…

  Λίγο πριν το Γολγοθά, μια πόρνη πλησιάζει το Χριστό. Αδειάζει όλο το μύρο στα πόδια Του και ενώ τα δάκρυά της ρέουν ασταμάτητα σκουπίζει με τα μαλλιά της τα πόδια του Ιησού. Μεγάλη η μετάνοια της. Η πόρνη δεν είναι μια ανώνυμη… είσαι εσύ…

  Την ίδια ώρα που η πόρνη μετανοεί, ένας μαθητής συμφωνεί με τους παρανόμους την παράδοσή Του. Έζησε το διδάσκαλό Του για τρία χρόνια. Τον άκουσε να μιλάει. Είδε παράλυτους να περπατούν, τυφλούς να βλέπουν…τίποτα όμως απ’ αυτά δεν τον σταμάτησε. Ο μαθητής πήρε ήδη την απόφασή του και με φίλημα προδίδει το Διδάσκαλο. Αυτός ο μαθητής δεν είναι ο Ιούδας…είσαι εσύ...

  Ο Χρίστος σύρεται σε δίκη παρωδία μπροστά στη θρησκευτική και πολιτική εξουσία. Κάποιος νίβει τα χέρια του για το αίμα Τούτου. Αυτός δεν είναι ο Πιλάτος…είσαι εσύ…

  Την ώρα των ανακρίσεων, κι άλλος μαθητής, αυτός που είχε υποσχεθεί στο Διδάσκαλο ότι θα είναι πάντα κοντά Του, είναι ο ίδιος τώρα που Τον απαρνείται τρεις φορές και όταν ανοίγουν τα μάτια της ψυχής του τότε κλαίει πικρά για αυτήν του την άρνηση. Αυτός δεν είναι ο Πέτρος, αλλά και πάλι είσαι εσύ…

  Έφθασε η συγκλονιστική ώρα του Σταυρού. Κοντά Του είναι ένας μαθητής. Μόνο ένας…

  Πλησιάζει η ώρα του τέλους…Ανάμεσα σε δυο ληστές. Ο ένας Τον επιτιμά γιατί δεν τους σώζει. Ο άλλος πιστεύει ότι Εκείνος, ο Σταυρωμένος, είναι ο Θεός!

  Πώς είναι  δυνατόν ο παντοδύναμος Θεός να σταυρώνεται ως κακούργος από τους ανθρώπους; Πού είναι η Δικαιοσύνη Του; Γιατί αν είναι Υιός Του, όπως λέει, δεν τον σώζει παρά μόνο τον αφήνει  αδίκως να πονάει;

   Κοίταξέ Τον πάνω στο Σταυρό…Τον πιστεύεις; Δεν είναι ο Θεός. Είσαι εσύ!

   Στρέψε και το βλέμμα σου δεξιά Του και αριστερά Του δεν είναι ληστές· είσαι και πάλι εσύ!

-«Νερό…», «διψώ…»

-«Να, το ξίδι… πιες»

-«Τετέλεσται…».

  Ο Θεός νεκρός στον Άδη. Ο Θεός με έναν μετανοημένο ληστή στον Παράδεισο. Εξέλιπαν οι…ενάρετοι; Μα τόσο αγάπησε έναν ληστή;

Σιγή…

  Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας ζητά το άψυχο σώμα του ξένου:

- «Δός μοι τούτον τον ξένον» .

  Να κι ένα γνώριμο πρόσωπο πλάι στον… ξένο. Ήταν πάντα κοντά Του. Είναι η μάνα Του. Είναι η κάθε μάνα. «Ω γλυκύ μου έαρ».

  Ο ξένος αυτός, που κείτεται άψυχος δεν είναι και τόσο…ξένος. Είσαι εσύ.

  Μετά τις ανατροπές ησυχία…Βουβός πόνος για έναν ξένο.

  Θα κρατήσει το λόγο Του; «Θα ανοικοδομήσει το ναό»  σε τρεις μέρες;

  Ο Σταυρωμένος Θεός θα μείνει στο μνήμα; Θα τον κρατήσει ο λίθος και οι Ρωμαίοι Στρατιώτες;

  Ποιός είναι Εκείνος ο… κηπουρός; Σαν ξένος και σαν φίλος μοιάζει… «Να τον αγγίξω να δω;». «Είναι Εκείνος;». «Φλέγεται η ψυχή μου…». «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου…».

«Χριστός Ανέστη». Δεν είναι ξένος, είσαι εσύ…

Χ.Γ.

"Ώρες", Η κορυφαία συναυλία των ημερών του Θείου Πάθους στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Με χαρά, φίλες και φίλοι του Ιστολογίου μας, λάβαμε από τη φίλη και καταξιωμένη καλλιτέχνιδα Νεκταρία Καραντζή την παρακάτω ανακοίνωση που αναρτούμε.

Σ' αυτή τη Συναυλία ο Βασίλης ο Τσαμπρόπουλος συναντιέται μουσικά με τη Νεκταρία και συμπράττουν στο έργο: "Ώρες", εκπροσωπώντας ο Βασίλης τη Δυτικότροπη Μουσική και η Νεκταρία την Ανατολική - Βυζαντινή Μουσική.

Το αποτέλεσμα αυτής της σύμπραξης είναι βέβαιο ότι θα αγγίξει βαθιά όσους και όσες μπορέσουν να παρακολουθήσουν αυτή τη διαφορετική Συναυλία.

Να ευχηθούμε και στους δυο καταξιωμένους καλλιτέχνες υγεία, δύναμη και κάθε επιτυχία στη Συναυλία που θα δώσουν και σε ό,τι άλλο έργο ακολουθήσει.

Χ.Γ.

Ακολουθεί η Ανακοίνωση:

Ο κοινοτικός συνεργατισμός και ο Κ.Καραβίδας

Σπύρος Κουτρούλης 

Τι σταμάτησε αυτά τα κινήματα ψυχής που αξιώθηκε
κι έφτασαν ως τις κοινότητες; Ποιος καπάκωσε
μια τέτοιου είδους αρετή, που μπορούσε μια μέρα
να μας οδηγήσει σ’ ένα ιδιότυπο, κομμένο στα μέτρα της χώρας πολίτευμα; Όπου κοινοτικό
αίσθημα να συμπίπτει με κείνο των αρίστων; Τι
έγινε η φύση που μαντεύουμε αλλά δεν τη
βλέπουμε; Ο αέρας που ακούμε αλλά δεν τον εισπνέουμε;

Ο. Ελύτης[1]

Η κοινότητα δεν υπήρξε μια συσσωμάτωση αδιάφορη για το μάτι των ερευνητών. Από νωρίς διαπιστώθηκε, ότι η εξέταση της θα έθετε κρίσιμα προβλήματα και θα αποκάλυπτε ουσιώδεις πτυχές της νέας ελληνικότητας.

Σε πολλές περιπτώσεις θεωρήθηκε ως δημοσιονομικός θεσμός της τουρκοκρατίας, ενώ σε άλλες προσδιορίστηκε η γενεαλογία της στο αρχαίο άστυ και σε σταθερούς γεωοικονομικούς παράγοντες. Δείγμα των ποικίλλων απόψεων που διατυπώθηκαν είναι και η σύνδεση της με την οργάνωση της οικονομικής ζωής κατά την εποχή του Βυζαντίου. Επιπροσθέτως υποστηρίχθηκε ότι η κοινότητα αποτέλεσε μορφή κοινωνικής οργάνωσης, που άνθισε στα Βαλκάνια υπό διάφορες μορφές και γενικότερα στην ορθόδοξη ανατολή (Ρωσία, παρευξείνιες χώρες). Φαίνεται να υπάρχει μια γενική συμφωνία, ότι η σημασία της κοινότητας αρχίζει να υποχωρεί αμέσως μετά τη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους και το τέλος της κυβερνήσεως Καποδίστρια. Στα πλαίσια μιας απαισιόδοξης ερμηνείας, η κοινότητα δεν έχει πλέον θέση σε μια διαρκώς εκτεχνικευμένη κοινωνία και αναγκαστικά θα ακολουθήσει την μοίρα του διαρκώς συρρικνούμενου γεωργικού τομέα. Αντίθετα, κατά άλλες εκτιμήσεις, τα σύγχρονα πληροφοριακά δίκτυα και η αλματώδης ανάπτυξη των μέσων συγκοινωνίας, ευνοούν την αποκεντρωμένη οργάνωση του πολιτικού και κοινωνικού βίου.

Ο Κωνσταντίνος Καραβίδας ερεύνησε ενδελεχώς την νεοελληνική κοινότητα. Η σκέψη του μετατοπίστηκε απο μια εξαντλητική και επιτυχή συλλογή πρωτογενούς υλικού στην ανάδειξη της κοινότητας σε μια «πραγματική ουτοπία» προορισμένη να συγκρουστεί στο χώρο της ιδεολογίας με άλλες «πραγματικές ουτοπίες». Ο Καραβίδας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινότητα όχι μόνο υπήρξε, αλλά διεκπεραίωνε λειτουργίες διοικητικές και παραγωγικές. Γηγενήςαντικαπιταλιστικός θεσμός, δημιούργημα εν πολλοίς γεωοικονομικών παραγόντων, είναι αναγκαία σε κάθε στάδιο της τεχνικής εξέλιξης και κλειδί για την κατανόηση του νεοελληνισμού.

Ο Κ. Καραβίδας βρίσκει έναν αναπάντεχο σύμμαχο σε ορισμένα κείμενα του Κ. Μαρξ, τα οποία ξεφεύγουν από τον νομοτελειακό εξελικτισμό που διακρίνει τον βασικό πυρήνα της σκέψης του.

Oικονομία χωρίς «οίκο», χωρίς «νομή»

Του Χρήστου Γιανναρά,

«Αυτό που εξιστορώ είναι η ιστορία των επόμενων δύο αιώνων. Περιγράφω το ερχόμενο, το αναπότρεπτα ερχόμενο: την ανάδυση του μηδενισμού. Aυτή την ιστορία μπορούμε από τώρα κιόλας να την αφηγηθούμε, γιατί είναι από τώρα ενεργούμενη αναγκαιότητα. Eίναι το μέλλον που το σημαίνουν χίλια σημάδια, είναι το προδιαγεγραμμένο που αυτοδηλώνεται παντού, η μουσική που θα ηχήσει και που γι’ αυτήν όλες οι ακοές είναι κιόλας στο έπακρο οξυμμένες... O μηδενισμός έφτασε στο κατώφλι: από πού μας έρχεται αυτός ο πιο ανοίκειος από κάθε επισκέπτη;.. Tι σημαίνει μηδενισμός; Σημαίνει ότι οι υπέρτατες αξίες έχουν χάσει κάθε αξία. Mας λείπει ο στόχος, λείπει η απάντηση στο “Γιατί”».

Aυτά ο Nίτσε, το 1887. Mε συμπληρωμένον σήμερα τον ένα από τους δύο αιώνες της πρόβλεψής του. Kαι επαληθευμένη μέχρι κεραίας την πρόβλεψη. H οργάνωση και οι πρακτικές του ανθρώπινου βίου, σε πλανητική κλίμακα – ο «τρόπος» της οικονομίας, ο «τρόπος» της πολιτικής, τα κίνητρα της όποιας παραγωγής, η μαρτυρία της Tέχνης, οι στόχοι της επιστήμης, οι επιδιώξεις της παιδείας, η ωφελιμοθηρία της θρησκείας – όλα, μα όλα, μηδενισμός. Δηλαδή: ερχόμαστε από το πουθενά και πάμε στο τίποτα. Oχι μόνο απάντηση δεν υπάρχει, αλλά ούτε και ερώτημα «γιατί υπάρχουμε» δεν μαρτυρείται πειστικά ούτε και «στόχος» της ύπαρξής μας – έχει μηδενιστεί κάθε «νόημα».

G. Agamben: Η αντεπίθεση της λατινικής Αυτοκρατορίας

Giorgio Agamben

Στα 1947, ο Αlexandre Kojève, ένας φιλόσοφος που διατελούσε υψηλόβαθμος υπάλληλος του Γαλλικού Κράτους, εκδίδει ένα δοκίμιο υπό τον τίτλο: "η Λατινική Αυτοκρατορία". Αυτό το δοκίμιο είναι τόσο επίκαιρο, ώστε θα ήταν ενδιαφέρον να επιστρέψουμε σε μία ανάγνωσή του.
Με μοναδική διαίσθηση, ο Kojève υποστηρίζει χωρίς συστολή, πως η Γερμανία θα καταστεί εντός ολίγου χρόνου η κυρίαρχη οικονομική ευρωπαϊκή δύναμη, γεγονός που θα οδηγήσει την Γαλλία σε μία τροχιά δευτερεύουσας δυνάμεως μες τους κόλπους της δυτικής Ευρώπης. Ο Kojève έβλεπε με διαύγεια το τέλος των Κρατών – εθνών, που μέχρι εκείνο το σημείο είχαν καθορίσει την ιστορία της Ευρώπης: ακριβώς όπως και το μοντέρνο Κράτος, ανταποκρινόταν στην παρακμή των φεουδαρχικών πολιτικών σχηματισμών και στην ανάδυση των εθνικών Κρατών, ομοίως και τα Κράτη- έθνη όφειλαν να παραχωρήσουν μοιραία το βήμα σε πολιτικά μορφώματα, που υπερέβαιναν τα εθνικά σύνορα και περιγράφονταν με τον όρο ΄΄αυτοκρατορίες΄΄. Στην βάση αυτών των αυτοκρατοριών δεν ήταν δυνατόν να βρίσκεται, σύμφωνα με τον Kojève, μία ενότητα αφηρημένη, αδιάφορη για τους πραγματικούς δεσμούς του πολιτισμού, της γλώσσας, του τρόπου ζωής και της θρησκείας: οι αυτοκρατορίες- εκείνες που έχουμε ενώπιόν μας, επί του προκειμένου η αγγλο-σαξονική αυτοκρατορία ( Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Αγγλία) ή η σοβιετική Αυτοκρατορία- θα όφειλαν να είναι διεθνικές πολιτικές ενότητες, διαμορφωμένες ωστόσο από συγγενή έθνη.