"Θεός. Απών ή παρών στην Ιστορία;" στην Πειραϊκή Εκκλησία και τη Σοφία Χατζή (ΒΙΝΤΕΟ)

 

Ο Χρήστος Γκουνέλας προσκεκλημένος τηλεφωνικά στο Ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας και στην εκπομπή "Ραδιοπαραμυθία" της Σοφίας Χατζή (30-06-2025). Η εκπομπή είναι αφιερωμένη στο νέο βιβλίο του Χρήστου Γκουνέλα το οποίο φέρει τον τίτλο: "Θεός. Απών ή παρών στην Ιστορία;" και κυκλοφορείται από τις εκδόσεις "Γρηγόρη". Ο Χρήστος Γκουνέλας συζητά με τη Σοφία Χατζή για την "προπτωτική" κατάσταση του ανθρώπου, την "πτώση" του, τους "δερμάτινους χιτώνες", τη βιολογικότητα, το σώμα, την ψυχή, τη φθαρτότητα και τον θάνατο. Επίσης, γίνεται αναφορά για τη θέση του Θεού και του ανθρώπου μέσα στην Ιστορία, για τον ρόλο της θεολογίας στη σύγχρονη εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, αλλά και για τον ελεύθερο διάλογο της θεολογίας με όλες τις επιστήμες, τις τέχνες και τον πολιτισμό.  

Οι βιβλικοί «Δερμάτινοι Χιτώνες» έχουν συμβολισθεί από Πατέρες της Εκκλησίας και νεότερους ερμηνευτές ως υλικότητα, παχυμμένη σωματότητα, αλογότητα, βιολογικότητα και νεκρότητα, αλλά και ως πολιτισμός, τέχνες, επιστήμη και πολιτική. Με αυτούς ενέδυσε ο Θεός τους πρωτοπλάστους αμέσως με την πτώση τους.

Τόσο ο Νικόλαος Καβάσιλας όσο και ο Παναγιώτης Νέλλας, ο καθένας στην εποχή του ερμήνευσε θεολογικά τη δίμορφη πραγματικότητα των Δερμάτινων Χιτώνων, δίνοντας τις ανάλογες οντολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές προεκτάσεις. Στόχος τους ήταν ο διάλογος με τον καιρό τους τον οποίο κατόρθωσαν όχι μόνο μέσα από τα συγγράμματά τους αλλά και από την καθημερινή τους πράξη μέσα στον κόσμο.

Σήμερα στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, υπάρχει η ανάγκη μιας νέας σύγχρονης ερμηνείας της Θεολογίας των Δερμάτινων Χιτώνων, μιας θεολογίας της Ιστορίας, όπως την αποπειρώμεθα εδώ, σε ανοιχτό διάλογο με τις σύγχρονες επίγειες πραγματικότητες και με οντολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές προεκτάσεις. Τελικά, σε κάθε εποχή -και ακόμη περισσότερο τώρα- το ερώτημα για εμάς παραμένει καίριο: Πρόκειται για το αν ο Θεός είναι απών ή παρών μέσα στην Ιστορία και τον άνθρωπο, ρεαλιστικά και μυστηριακά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Πετρολούκας Χαλκιάς, τόσο μεγάλος και τόσο ταπεινός

 

Του Χρήστου Γκουνέλα,

Είχα την ευλογία να γνωρίσω τον αείμνηστο πλέον Πετρολούκα Χαλκιά. Γνώρισα από κοντά το πόσο μεγάλος και ταυτόχρονα ταπεινός υπήρξε. Η απλότητά του στην επικοινωνία του με τους ανθρώπους ήταν αληθινό κλειδί για τις καρδιές τους. Η δε τέχνη του ήταν απαράμιλλη, ως άξιος φορέας τόσο της ηπειρώτικης μουσικής όσο και της οικογενειακής του παράδοσης. Ήταν μεγάλος μάστορας, σμιλευτής ψυχών, αντάξιος των ηπειρωτών μαστόρων που έκαναν την πέτρα να μιλάει. Το κλαρίνο του Πετρολούκα στα χέρια του μιλούσε με ανθρώπινη φωνή για τα βάσανα, τους καημούς αλλά και τις χαρές των ανθρώπων. Μιλούσε όμως και την αέρινη φωνή των ελάτων της Ηπείρου και των τρεχούμενων νερών της. Ειδικά στα μοιρολόγια, με τα οποία ένωνε τον ταξιδευτή των ψυχών Ηπειρώτη Αχέροντα με τις σταγόνες ή τα ποτάμια των δακρύων των ανθρώπων, στη μνήμη των ψυχών που έχασαν το σώμα στην ξενιτιά ή στον πόλεμο. Δεν επρόκειτο για ένα απλό μουσικό όργανο αλλά για έναν ζωντανό οργανισμό με σώμα, ψυχή και λαλιά. Η μιλιά του Πετρολούκα με τον ανάλογο κάθε φορά σχηματισμό των χειλιών και η επιδεξιότητα των δαχτύλων του έκανε το όργανο μια να κλαίει, μια να γελάει. Όταν τον ρωτούσαν για το τι χρειάζεται για να παίξει κάποιος μουσική, πήγαινε το χέρι του στο μέρος της καρδιάς του χωρίς να πει τίποτα άλλο. 

Ο Πετρολούκας υπήρξε τέκνο της εποχής του. Έζησε από μικρές μέρες τον μισάνθρωπο πόλεμο, τη φτώχεια και τον φόβο. Και μετά, την ξενιτιά των Ηπειρωτών στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα και ο ίδιος έζησε στην ξενιτιά για είκοσι χρόνια με γλυκόπικρο νόστο αλλά και με μεγάλες δόξες. Στα ξακουστά πανηγύρια της Ηπείρου ξεκινούσε με ένα μοιρολόι, όπως το βρήκε στη ζώσα παράδοση, και μετά ακολουθούσαν τα πεντατονικά άσματα, ο ομφάλιος λώρος με τους τρόπους της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Ένωση ζωντανών και κεκοιμημένων σε έναν μυστηριακό χορό, όπως στη θεία Λειτουργία που δεν αφήνεται τίποτα απ’ έξω και κανένας χωρίς τη μνημόνευση. 

Ο Πετρολούκας ταξιδεύει ήδη στο αιώνιο Φως, στην αγκαλιά του Θεού. Κοντά του έχει το γλυκύφθογγο κλαρίνο του, όπως το ζήτησε. Ήδη θα άρχισε να παιανίζει αναστάσιμα άσματα αναμεμειγμένα με μοιρολόγια, για εμάς τους ξενιτεμένους στη γη, και τραγούδια της Ηπείρου μαζί με τους αγγέλους και τους άλλους μάστορες, τον μπαρμπα-Τάσο τον Χαλκιά, τον Σταύρο Καψάλη, τον αγαπημένο του γιο Μπάμπη, τον αδελφό του Αχιλλέα με το βιολάκι του, τον Χρήστο Ζώτο, τους Χαλιγιάννηδες και πολλούς άλλους ακόμη μερακλήδες της Παράδοσης. 

Child in Time

 

Τεχνητή Νοημοσύνη, Αιωνιότητα και Αθανασία

 

Το βιβλίο "Τεχνητή Νοημοσύνη, Αιωνιότητα και Αθανασία" μεταξύ των Best Sellers στα Public.

Από καρδιάς ευχαριστώ όλους όσοι στήριξαν και στηρίζουν και αυτή τη συγγραφική μου προσπάθεια.

Χρήστος Γκουνέλας

Αδάμ, Εύα και η Τεχνητή Νοημοσύνη: Το νέο δέντρο της γνώσης

 

*O Λαρισαίος δρ. Συστηματικής Θεολογίας Χρήστος Γκουνέλας μιλά στην «Ε» με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου με τίτλο «Θεός. Απών ή παρών στην Ιστορία;» «…ο γνωστός ιστοριόμυθος του Αδάμ και της Εύας στον Παράδεισο και η πτώση τους από αυτόν, μας δηλώνει πως η χρήση της γνώσης μπορεί…

Συνέχεια στην έντυπη και ηλεκτρονική εφημερίδα "Ελευθερία" της Λάρισας (19 Απριλίου 2025). 

«Ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται …»

 

Του Χρήστου Γκουνέλα,

«Ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται …»

Πρόκειται για μία συγκλονιστική φράση την οποία υποστήριξε με παρρησία ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος όταν τον οδηγούσαν στο δικό του προσωπικό μαρτύριο. Ο Χριστός είναι ο έρωτας και ο ερωτευμένος (σύμφωνα και με τον ιερό Χρυσόστομο) για τον άνθρωπο. Αποκαλύπτεται έτσι «τὸ ἀπὸ αἰώνων ἀποκεκρυμμένον μυστήριον»: η ένωση του Θεού με τον άνθρωπο και την κτίση. Πριν ακόμη δημιουργηθεί η κτίση και ο άνθρωπος, ο Θεός επιθυμούσε την ελεύθερη ένωση με τα κτίσματά του, την ένωση του Όντος με το Μη ον, της ύπαρξης με την ανυπαρξία. 

Με τη γέννηση του Χριστού και ακόμη περισσότερο με τη Σταύρωσή Του ο Υιός-Χριστός ενώνεται με το πλάσμα Του και ολόκληρη την κτίση ρεαλιστικά και σε όλες τις μη ούσες εκφάνσεις της. Ο Ερωτευμένος δεν αρκείται στη λήψη ολόκληρης της ανθρωπότητας, της ιστορίας, του πόνου, της ασθένειας και της φθοράς, αλλά δια του σταυρικού Του θανάτου φτάνει στα έγκατα του μηδενός, στην απειρία της ανυπαρξίας. Αυτή η άπειρη και πεπερασμένη ένωση του Θεού με τον άνθρωπο δεν επιβάλλεται από την πτώση των Προπατόρων, αφού κατά τον Ειρηναίο Λυώνος, ο άνθρωπος πλάστηκε «νήπιος» και είχε ανάγκη σωτηρίας και στον Παράδεισο. Και χωρίς την πτώση, η ένωση του Θεού με τον άνθρωπο και την κτίση θα γινόταν ένεκα της άμετρης αγάπης του Θεού. Έτσι, λοιπόν, ο Σταυρός του Χριστού δεν είναι ένα εξιλεωτικό μέσο, αλλά ταυτόχρονα ο σκοπός και το μέσο της ένωσης του Όντος με το Μη ον. Ο Χριστός πεθαίνει ολόκληρος και πραγματικά φτάνοντας έως το απόλυτο μηδέν για να το φωτίσει με την ολοκληρωτική Ανάστασή Του. Αγαπάει το τίποτα και το κάνει να είναι. Άλλωστε, δεν είναι καθόλου τυχαία η εικονογράφηση της Ανάστασής Του με την «εἰς Ἅδου κάθοδον». Με την Σταύρωση και Ανάστασή Του ενώνονται οι πάντες και τα πάντα «ο ουρανός, η γη και τα καταχθόνια». Τίποτα δεν μένει έξω από την Ανάσταση γιατί ο Θεός ενώθηκε σταυρικά και εκούσια με την ανυπαρξία και τη ζωοποίησε. Ον και Μη ον ανταλλάσσουν τρόπους ύπαρξης αγαπητικά και ελεύθερα. Ο Σταυρός και η Ανάσταση συνυπάρχουν όπως η χαρμολύπη της Μεγάλης Εβδομάδας και ειδικά της Μεγάλης Παρασκευής με την όντως ζωή να βρίσκεται στον τάφο. «Ἡ ζωὴ ἐν τάφῳ», τόσο παράδοξα και τόσο αληθινά συνάμα. 

Χρήστος Γκουνέλας: "Θεός, απών ή παρών στην Ιστορία;"

 

“Θεός, απών ή παρών στην Ιστορία; Οι «Δερμάτινοι Χιτώνες» από τον Νικόλαο Καβάσιλα και τον Παναγιώτη Νέλλα στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Οντολογία, Ανθρωπολογία, Κοσμολογία” είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Χρήστου Γκουνέλα, το οποίο κυκλοφορείται από τις εκδόσεις “Γρηγόρη” σε όλα τα βιβλιοπωλεία. 

Οι βιβλικοί «Δερμάτινοι Χιτώνες» έχουν συμβολισθεί από Πατέρες της Εκκλησίας και νεότερους ερμηνευτές ως υλικότητα, παχυμμένη σωματότητα, αλογότητα, βιολογικότητα και νεκρότητα, αλλά και ως πολιτισμός, τέχνες, επιστήμη και πολιτική. Με αυτούς ενέδυσε ο Θεός τους πρωτοπλάστους αμέσως με την πτώση τους. 

Τόσο ο Νικόλαος Καβάσιλας όσο και ο Παναγιώτης Νέλλας, ο καθένας στην εποχή του, ερμήνευσε θεολογικά τη δίμορφη πραγματικότητα των Δερμάτινων Χιτώνων, δίνοντας τις ανάλογες οντολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές προεκτάσεις. Στόχος τους ήταν ο διάλογος με τον καιρό τους τον οποίο κατόρθωσαν όχι μόνο μέσα από τα συγγράμματά τους αλλά και από την καθημερινή τους πράξη μέσα στον κόσμο. 

Σήμερα, στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, υπάρχει η ανάγκη μιας νέας σύγχρονης ερμηνείας της Θεολογίας των Δερμάτινων Χιτώνων, μιας θεολογίας της Ιστορίας, όπως την αποπειρώμεθα εδώ, σε ανοιχτό διάλογο με τις σύγχρονες επίγειες πραγματικότητες και με οντολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές προεκτάσεις. Τελικά, σε κάθε εποχή -και ακόμη περισσότερο τώρα- το ερώτημα για εμάς παραμένει καίριο: Πρόκειται για το αν ο Θεός είναι απών ή παρών μέσα στην Ιστορία και τον άνθρωπο, ρεαλιστικά και μυστηριακά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Η επίτευξη της αθανασίας μέσω της κατάργησης του ανθρώπου

 

Της Νεκταρίας Τσολάκου (antinews.gr)

Καθώς οδεύουμε προς την τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, η πρόοδος σε διάφορους τομείς της επιστήμης έχει οδηγήσει ορισμένους θιασώτες του υπερανθρωπισμού στην πεποίθηση ότι ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να γίνει άτρωτος και να επιτύχει τα πάντα, ακόμα και την αθανασία. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που φαντασιώνονται μια ζωή χωρίς ασθένειες, απαλλαγμένη πλήρως από τον πόνο και όλες τις ταλαιπωρίες που κουβαλούν μαζί τους τα γηρατειά. Επιπροσθέτως, οι διαπρύσιοι υποστηρικτές του υπερανθρωπισμού είναι πεπεισμένοι πως η συνεχής «βελτίωση» του ανθρώπου μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας, καθώς και η τελική ένωσή του με τη μηχανή θα δώσουν μελλοντικά στον άνθρωπο τη δυνατότητα να επιτύχει την ψηφιακή αθανασία. Ο συγγραφέας Χρήστος Γ. Γκουνέλας, στο βιβλίο του «Τεχνητή Νοημοσύνη, Αιωνιότητα και Αθανασία» (εκδ. Γρηγόρη, 2024, σ. 43), αναφέρει τα εξής πολύ σημαντικά:

Η Ορθοδοξία μπροστά σε σύγχρονες προκλήσεις

  

Του θεολόγου Χρήστου Γκουνέλα,

Μάρτιος του 2012

Την Κυριακή της Ορθοδοξίας γιορτάζει η ανά την Οικουμένη Ορθοδοξία. Νέες προκλήσεις και ελπίδες κατ’ επέκταση, γεννιούνται στον σύγχρονο κόσμο για την πνευματική ηγεσία και τον λαό της Εκκλησίας. Όλες οι επιμέρους προκλήσεις εντάσσονται σε μια διπλή πρόκληση: αφενός μεν η μία αφορά τη μαρτυρία εντός των κόλπων της Εκκλησίας, αφετέρου δε την εκτός των κόλπων της μαρτυρία απευθυνόμενη σε όλη την Οικουμένη.

Στόχος της Εκκλησίας είναι η μεταμόρφωση όλου του κτιστού κόσμου με τη μετοχή του στον μυστηριακό τρόπο ύπαρξης της Αγίας Τριάδας. Όλα δια της αγάπης να γίνουν ένα, κρατώντας το καθετί την υπαρκτική του ετερότητα. Η πνευματική ηγεσία της Εκκλησίας έχει επιφορτισθεί με την ευθύνη να δείξει τον δρόμο στον λαό, όπως έκανε και Εκείνος.

Άγιοι Ακύλας και Πρίσκιλλα πρότυπα συζύγων

 

Μυργιώτης Παναγιώτης

Μαθηματικός

Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η κοινωνία διέρχεται ηθική κρίση. Θεσμοί και αξίες που στήριξαν και στερέωσαν την κοινωνία, σήμερα φθίνουν. Η πίστη στον ένα αληθινό Θεό περιφρονείται, ο πατροπαράδοτος θεσμός και ισχυρός κρίκος ενότητας της κοινωνίας δέχεται ολομέτωπη επίθεση από τον μισόκαλο και επινοούνται άλλες μορφές συμβίωσης ξένες προς την ανθρώπινη παράδοση και Ορθόδοξη Διδασκαλία. Τα διαζύγια πληθαίνουν και η εκτός γάμου συμβίωση πληθύνεται. Τα αποτελέσματα τα ζούμε. Τραγικά θύματα τα παιδιά, χωρίς πυξίδα και σωστή οικογένεια να τα αναθρέψει και διαπαιδαγωγήσει Ορθόδοξα.

Σε τέτοιες εποχές χαλεπές και δύσκολους καιρούς παρηγοριά και αποκούμπι προσφέρει η Αγία μας Εκκλησία μέσα από την βιοτή των Αγίων Της. Μας προβάλλει Αγίους έγγαμους ως παραδείγματα εναρέτου ζωής και πίστης στον Τριαδικό Θεό. Υπάρχουν αρκετά ζεύγη παντρεμένων Αγίων, τα οποία προστατεύουν την οικογένεια. Ένα τέτοιο Άγιο ανδρόγυνο αποτελούν ο Ακύλας και η Πρίσκιλλα, η μνήμη των οποίων εορτάζεται την 13η Φεβρουαρίου, την παραμονή της εορτής του Βαλεντίνου, ενός «αγίου» τον οποίο δεν αναγνωρίζει η Ορθοδοξία. Μεγάλη αγάπη και έρωτας ένωνε τους δυο αυτούς συζύγους και είχαν και ένα κοινό έρωτα, όχι βέβαια προς άλλο άνθρωπο ή κάτι γήινο, αλλά προς τον Χριστό. Ο κοινός αυτός έρωτας ενδυνάμωνε την μεταξύ τους αγάπη και στην αγαπητική θυσία.